Właściwe narzędzia do wykonywania precyzyjnych pomiarów są kluczem do sukcesu procesu kontrolnego, a co za tym idzie doskonalenia produkcji wyrobów gotowych. Tak w produkcji masowej, jak i w sferze usług.
Przyrządy czujnikowe są urządzeniami pomiarowymi stosowanymi do porównania serii wyników, na partii próbnej produkcji, z wzorcem w postaci próbnika bazowego lub egzemplarza gotowego uznawanego za najbliższy ideałowi.
Innym zadaniem przyrządów czujnikowych jest kontrola stanu zużycia maszyn produkcyjnych. Z wykorzystaniem tych narzędzi pomiarowych możemy sprawdzać luz na osiach, kołach napędowych pasowych i zębatych. Pozwalają one wcześniej wykryć uszkodzenia maszyn, zanim dojdzie do poważnej usterki. Częsta kontrola stanu maszyn produkcyjnych pozwoli na znaczne oszczędności, gdyż wykrycie luzu na wale napędowym, oraz wymiana łożyska zanim wał pęknie jest znacznie tańsza i szybsza niż wymiana całego wału, narażenie pracowników na uszkodzenie ciała przy awarii maszyny czy poważniejsze zepsucie całego elementu produkcyjnego.
Biorąc pod uwagę budowę instrumenty dzieli się na:
- mechaniczne − uniwersalne, najczęściej stosowane; o odczycie zegarowym lub elektronicznym; element pomiarowy ma konstrukcję − najczęściej − przekładni zębatej; podział wygląda następująco
- zębate (zegarowe)
- dźwigniowe
- zębato-dźwigniowe
- spreżynowe
- optyczno-mechaniczne
- interferencyjne
- pneumatyczne − ciśnieniowe
- przepływowe
- natężeniowe
- izotopowe
- elektryczne
Do najczęściej stosowanych i popularnych przyrządów należy suwmiarka. Ze względu na odczyt ten rodzaj przyrządów czujnikowych można podzielić na:
- analogowe − z podziałką, prowadnicą i noniuszem,
- czujnikowe − z odczytem zegarowym z przekładnią zębatą; o średniej dokładności pomiaru,
- cyfrowe − z wyświetlaczem elektronicznym i pojemnościowym przetwornikiem.